Tarihçe [değiştir]
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa ülkeleri yabancı işgücü almaya başladı. 1950'lerde özel aracılarla bireysel girişimciler Avrupa'ya gitti. 1957'de Türkiye'den ilk stajyer kafile 10 kişiydi. Türk Alman Ekonomik İlişkilerini Araştırma Enstitüsü 1959'da kuruldu.[kaynak belirtilmeli]
1960'larda ismen çağırma sistemiyle Avrupa'ya gidenler için ikili anlaşmalar yapıldı. İş ve İşçi Bulma Kurumu (Bundesagentur für Arbeit)[kaynak belirtilmeli], Türkiye Cumhuriyeti Çalışma Bakanlığı ve Alman irtibat büroları vasıtasıyla ülkeler arasında anlaşmalarla işgücü hareketleri bir sisteme bağlandı. 31 Ekim 1961'de Almanya (bakınız: Anwerbeabkommen zwischen der Bundesrepublik Deutschland und der Türkei), 1964'de Avusturya, Belçika, Hollanda, 1965'de Fransa, 1967'de İsveç ile Türkiye arasında işgücü anlaşmaları imzalandı.[1]
Türk işçileri konuk işçi (Gastarbeiter) sıfatıyla ve sadece erkekler kaydıyla alınıyordu. Dönüşüm ilkesine (rotation) göre işçiler bir yıl sonra ülkelerine döneceklerdi. Ama kimse dönmedi.
İlk gidenler, birinci kuşak, heim'larda yani yurtlarda kaldı. Ağır, kimsenin çalışmadığı işlerde çalıştılar, aileler parçalandı[kaynak belirtilmeli].
1966-67'deki krizde 70.000 işçi işten çıkarıldığında bunların çoğu yurda dönmedi, Hollanda ve Belçika'ya gitti.[kaynak belirtilmeli]
1970'lerde işçiler, konukluktan kalıcılığa yöneldiler. Sosyal haklar elde ettiler, dernekleştiler. Ancak 1973 krizinde işçi alımları durduruldu, çalışanlar yurtlarına dönmeye özendirildi. 1973'de 100.000 işçi yurtdışına gitmişti, 1974'de bu 640 kişiye düştü. Sırada bekletilen 1 milyon kişi vardı. Ancak işçi göçü, turist pasaportuyla ve siyasi iltica talebiyle devam etti. Siyasi sığınmacılar 1976'da 800 civarındayken, 1980 askeri darbesinden sonra 57.913'e çıktı.[kaynak belirtilmeli] Bunlara af çıkarıldı. Ailelerin getirilmesiyle, eş ve çocuklar hakkındaki özendirici yasalarla nüfus arttı. Oturma ve çalışma izni aldılar.
1980'lerde artık kalıcı olanlar, çalışma problemlerinden sonra kimlik ve dil, eğitim, uyum sorunlarıyla karşılaştılar.
1990'larda Berlin Duvarı'nın yıkılmasından sonra 1991'de Yabancılar Yasası Almanya'da kabul edildi. İşten çıkarmalar, ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve şiddet artmaya başladı. Sosyal haklar yanında, siyasal haklar ve çifte vatandaşlık tartışılmaya başlandı.
Yazar= Muhammet AKSOY Güzelyurt Gölköy ORDU Herkese Selemlar...
23 Kasım 1992 tarihinde Mölln'de (Mordanschlag von Mölln) ve 29 Mayıs 1993 tarihinde Solingen'de (Solingen Faciası) bu gruba karşı ırkçı saldırları düzenlendi, bu olaylarda 8 kişi öldürüldü.
Kimlik meselesi [değiştir]
Avrupa'da yaşayan Türk vatandaşları, Avrupalılık kimliğiyle tam uyum sağlamış değiller. Zaten Avrupalılık tarifinde bir anlaşma sağlanamadı. Türk işçiler, Türk kimlikleriyle sürece katılıyorlar. Almanlar bu topluma, Paralellgesellschaft, yani paralel toplum diyor. Çokkültürlülük ve ulusötesi yurttaşlık kavramları medyada tartışılan konulardan.[kaynak belirtilmeli]Genel olarak Avrupa'da yükselen İslam fobisi, Hristiyan Avrupa'da Türklerin istenmediğine dair inançlar oluşturuyor. Bir yandan köktencilik, bir yandan ırkçılık, bir yandan İslam düşmanlığı ile karşı karşıya kalan Avrupalı Türklerin birinci kuşağı yurt ile özdeş durumda.[kaynak belirtilmeli]
Avrupa'da yaşayan Türk vatandaşlarının sorunları sadece bütünleşme değil. Hala birçoğu dönecekmiş gibi çalışmakta, hala birçoğu kiracı. Birinci kuşak yaşlanmış ve yoksullaşmış. Yabancı dil ve eğitim sorunları, Avrupa'nın hem dini yaşayışına hem seküler yaşayışına uyumsuzluk devam ediyor. Birkaç kişi yerel siyasi kurumlara seçiliyor, hatta milletvekili olanlar bile var, ancak kütlesel olarak kültürel dışlanmışlık hakim.[kaynak belirtilmeli]
Dernekler ve Vakıflar [değiştir]
Sayısız dernek ve STK var.,Türk dernekleri, Ülkücü federasyonlar, Milli Görüş teşkilatları, Kürt dernekleri, Alevi dernekleri, tarikatlar, diyanet kurumları, cami ve cemaat birlikleri, vakıflar Avrupa demokrasisinden sonuna kadar faydalanıyorlar.[kaynak belirtilmeli]Sayısal bilgiler [değiştir]
Almanya [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Almanya'da 1.738.831[2] Türk vatandaşı yaşamaktadır.Genel itibariyle Almanyada yaşayan Türk'ler diğer kaynaklardada belirtildiği üzere 2.8 milyon ile 3 milyon civarındadır.
Fransa [değiştir]
- Ana madde: Fransa'da yaşayan Türk vatandaşları
Hollanda [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Hollanda'da 364.333 (çifte uyruklu vatandaş dahil)[2] Türk vatandaşı yaşamaktadır. Hollanda'daki Türk vatandaşları 1970'li ve 1980'li yıllardan sonra işçi olarak gelmiş ve ailelerini de getirerek buraya yerleşmişlerdir ve Amsterdam, Zaandam, Rotterdam, Eindhoven gibi kentlerde yoğunlaşmıştır.[kaynak belirtilmeli] Türkiye özlemini yaz mevsiminde Türkiye'ye gelerek gidermektedir.[kaynak belirtilmeli] Özellikle 2000 yıllından sonra emekliliğe ayrılmış Türk vatandaşları, Türkiye'ye geri dönmeye başladılar.[kaynak belirtilmeli] Hollanda'daki Türk vatandaşları ülke siyasetine yön vermektedir.[kaynak belirtilmeli] Hollanda Parlamentosu'na yapılan her seçimde Türk asıllı milletvekilleri girebilmektedir.Avusturya [değiştir]
Avusturya'da resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Türk'lerin nüfusu 113.635[2] ve resmî olmayan iddialara göre 250.000[3][4] Türk vatandaşı yaşamaktadır. Bunlar özellikle çalışıp para kazanma amacıyla gelmiş olup yerleşmişlerdir. Avusturya nüfusuna oranı %0,9'u teşkil edip Avusturya'da iskan eden en büyük yabancı uyruklulardır.[kaynak belirtilmeli] Özellikle Vorarlberg eyaletinde, Salzburg ve başkent Viyana'da yoğundurlar. Başkent Viyana'daki ilçelerden Wieden'de nüfusun %2,3'ü, Innere Stadt (merkez)'ta nüfusun %2'sini oluşturur.[kaynak belirtilmeli]İsviçre [değiştir]
İsviçre'de resmî verilere göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Türk'lerin sayısı 73.861[2], 2007 itibarıyla 62.000'i[kaynak belirtilmeli] geçmektedir. İsviçre vatandaşlığına da sahip olan çifte uyruklu vatandaş sayısı dahil edildiğinde 100.000'i geçmektedir.[5] Özellikle 1980'lerde İsviçre'ye işçi olarak giden ve oraya yerleştiler. Özellikle başkent Bern ile ülkenin en büyük kenti Zürih'te, ayrıca Basel ve St. Gallen'de de yoğundurlar.[kaynak belirtilmeli]İsveç [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla İsveç'de 63.580 Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]Danimarka [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Danimarka'da 54.879 (çifte uyruklu vatandaş dahil) Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]Birleşik Krallık [değiştir]
Bireşik Krallık'ta resmî veriye göre 31 Aralı 2006 tarihi itibarıyla Birleşik Krallık'ta 52.893 Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]Birleşik krallık vatanşalığı almış Kıbrıs Türkleri,Türkiye Türkleri ve Türk vatandaşlarının toplam sayısı 500 bin sayısına yaklaşmaktadır.Yunanistan [değiştir]
Bireşik Krallık'ta resmî veriye göre 31 Aralı 2006 tarihi itibarıyla Yunanistan'da 48.880 (çifte uyruklu vatandaş dahil) Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]Yunanistan'da yaşayan Türkler ile birlikte toplam sayı 130-200 bin civarındadır.Batı trakya,On iki adalar ve Giritte yoğunlaşmışlardır.Belçika [değiştir]
Belçika'da resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla 39.664[2] Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yaşamaktadır. Ancak kaçak olarak gelen Türk vatandaşları ile birlikte, tahminen 230.000-300.000 civarında olduğuna dair iddialar vardır.[6] Türk vatandaşıları en çok başkent Brüksel, Anvers'te ve Gent'de yoğun olarak yaşamaktadır.[kaynak belirtilmeli]Norveç [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Norveç'te 15.353 Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]İtalya [değiştir]
- Ana madde: İtalya'da yaşayan Türk vatandaşları
Romanya [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Romanya'da 12.000 Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]Romanya'da yerli olarak geçmişten bugüne gelen Türklerin sayısı resmi olarak 45-55 bindir.Tatarlar ve Türk vatandaşlarıda dahil edildiğinde Romanya'da 90-100 bin civarında Türk nüfus yaşamaktadır.Finlandiya [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Finlandiya'da 7000,tahminen 20000 Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]Polonya [değiştir]
Resmî veriye göre 31 Aralık 2006 tarihi itibarıyla Polonya'da 2500 Türk vatandaşı yaşamaktadır.[2]Polonya'da ayrıca Karaim Türkleri yaşamaktadırlar.İspanya [değiştir]
Lihtenştayn [değiştir]
Lihtenştayn'de 894 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ikamet etmektedir.[8] Lihtenştayn’da yaşamakta olan Türkiye Cumhuriyeti uyruklu vatandaşlar, İsviçrelilerden, Avusturyalılardan, İtalyanlardan ve Almanlardan sonra ülkenin en büyük beşinci yabancı azınlık grubunu oluşturmaktadır.[8]Not [değiştir]
- ^ Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşları (T.C. Dışişleri Bakanlığı)
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o Yurtdışındaki Vatandaşlarımız (T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü)
- ^ Großer Türkenanteil in Österreich
- ^ Austria is not a racist country
- ^ Bilateral relations between Switzerland and Turkey
- ^ Belgian-Turks A Bridge or a Breach between Turkey and the European Union?, Turkish communities and the EU
- ^ demo.istat.it
- ^ a b PowerPoint-Präsentation
Kaynaklar [değiştir]
- Nermin Abadan-Unat, Bitmeyen Göç, Konuk İşçilikten Ulus Ötesi Yurttaşlığa, İBÜY, İstanbul 2002.
- Ayhan Kaya-Ferhat Kental, Euro Türkler: Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Köprü mü Engel mi, İBÜY, İstanbul 2005.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder